انواع جرثقيل كارگاهی چیست؟ بررسی کاربرد، مزایا و معایب

جرثقیل های سقفی، دروازه ای، زنجیری، هیدرولیکی و بازویی انواع جرثقيل كارگاهی هستند که برای کار در فضاهایی مثل انبار، سوله، کارگاه ها و کارخانه ها بهینه سازی و طراحی شده اند. با شناخت کامل ویژگی های مثبت و منفی هرکدام از این دستگاه ها می توانید بهترین گزینه را در هنگام خرید جرثقیل انتخاب کنید.

جرثقیل کارگاهی چیست؟

جرثقیل کارگاهی؛ یکی از ابزارهای بالابری و حمل بار بوده که معمولاً در محیط‌های داخلی و یا فضاهای محدود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جرثقیل‌ها طراحی شده‌اند تا با انعطاف‌پذیری بالا در حرکت، امکان بلند کردن و جابه‌جا کردن بارهای سنگین را فراهم کنند. برخلاف انواع جرثقیل های ماشینی که در پروژه‌های عظیم عمرانی استفاده می‌شوند، جرثقیل‌های کارگاهی ابعاد کوچک‌تری دارند و به راحتی قابل انتقال، تنظیم و بهره‌برداری هستند.

جرثقیل کارگاهی معمولاً به‌ صورت متحرک یا نیمه ‌ثابت طراحی می‌شود. با توجه به نیاز پروژه نیز ممکن است دستی، برقی یا هیدرولیکی باشد. این دستگاه‌ها براساس نوع طراحی، می‌توانند بارهایی با ظرفیت چند صد کیلوگرم تا چند تن را بلند کرده و در شعاع مشخصی جابه‌جا کنند. وجود چرخ، بازوی تلسکوپی، پایه‌های تعادل و سیستم کنترل ساده از ویژگی‌هایی است که باعث می‌شود جرثقیل کارگاهی، به ابزاری محبوب در میان افراد تبدیل شود.

اجزای جرثقیل کارگاهی

این نوع جرثقیل‌ها با این که بسته به مدل و ظرفیت دارای اجزای متفاوتی هستند، اما ساختار کلی‌شان از چند بخش مشخص تشکیل شده است.

شاسی اصلی یا فریم پایه‌ای‌ترین قسمت دستگاه است و تمام اجزا روی آن نصب می‌شوند. این بخش معمولاً از فولاد تقویت ‌شده ساخته می‌شود تا توان تحمل وزن بالا را داشته باشد.
بازوی جرثقیل یا بوم، بخش متحرکی بوده که بار به آن متصل می‌شود. این بازو ممکن است به‌ صورت تلسکوپی طراحی شده باشد تا قابلیت افزایش طول و دسترسی بیشتر به محل بار فراهم شود.
وینچ یا سیستم کشش، بار را بالا و پایین می‌برد. این اجزا می‌تواند به شکل دستی، برقی یا هیدرولیکی عمل کند.
چرخ‌ها یا پایه‌های متحرک در برخی مدل‌ها وجود دارند تا دستگاه را به راحتی در محیط کارگاهی جابه‌جا کرد.
کنترل‌گرهای دیجیتال یا پنل‌های کنترلی نیز در مدل‌های پیشرفته‌تر، دیده می‌شوند که کار با دستگاه را ساده و ایمن‌تر می‌کنند. پنل‌های مورد نظر به اپراتور امکان می‌دهند تا وزن بار، سرعت بلند کردن، زاویه بازو و سایر کارهای عملیاتی را تحت کنترل داشته باشد.

انواع جرثقیل کارگاهی

جرثقیل‌های کارگاهی؛ در انواع مختلفی تولید می‌شوند تا بتوانند نیازهای متنوع محیط‌های کاری را پاسخ دهند. این تفاوت‌ها معمولا بر اساس نوع منبع انرژی، نوع حرکت، ساختار بازو و کاربردهای خاص دسته‌بندی می‌شوند.

جرثقیل سقفی
جرثقیل دروازه ای
جرثقیل بازویی
جرثقیل هیدرولیکی
جرثقیل زنجیری

جرثقیل سقفی (Overhead Crane)

این نوع جرثقیل در کارگاه ها، انبارها، سوله ها و فضاهای بسته اینچنینی نصب می شود و روی ریل های سقفی حرکت می کند. نیروی بالابرنده این جرثقیل کارگاهی به کمک یک موتور الکتریکی تامین می شود.

مزایا و معایب جرثقیل سقفی:

مزایا:
- صرقه جویی در اشغال فضای کارگاهی
- پوشش حداکثری محیط کارگاه
- سرعت، دقت و ایمنی بالا در حین کار
معایب و محدودیت ها:
- نصب و راه اندازی اولیه نیازمند دقت فراوان و بکارگیری ریل و سازه مستحکم
- هزینه نگهداری بالا

جرثقیل دروازه‌ای (Gantry Crane)

جرثقیل دروازه ای تقریبا مشابه مدل سقفی است با این تفاوت که ریل دستگاه بر روی دو عدد پایه زمینی نصب می شود و شکل کلی سازه شبیه دروازه می شود.

مزایا و معایب جرثقیل دروازه‌ای

مزایا:
- ظرفیت حمل برهای سنگین
- عدم نیاز به سازه و رسب سقفی
- امکان کار در فضاهای باز
معایب
- اشغال فضای بیشتر نسبت به جرثقیل سقفی
- هزینه نصب و نگهداری بالاتر

جرثقیل بازویی (Jib Crane)

این مدل جرثقیل از اتصال یک بازوی افقی به دیوار، سقف یا یک ستون راه اندازی می شود. نوع بازو این دستگاه ممکن است ثابت یا گردان و از مدل های تلسکوپی یا مفصلی باشد.

مزایا و معایب جرثقیل بازویی

مزایا:
- استفاده بهینه از فضاهای کارگاه
- نصب سریع و آسان (حدود یک روز)
- هزینه نگهداری پایین
محدودیت و معایب:
- شعاع کاری کم
- نیاز به یک پایه محکم

جرثقیل هیدرولیکی (Hydraulic Crane)

این مدل جرثقیل ها نیروی لازم برای باربرداری و جابجایی بارها را از نیرو فشار روغن و ماده سیالی که در پمپ های این جرثقیل قرار دارد تامین می کند. به همین دلیل این مدل جرثقیل را هیدرولیکی می نامند.

انواع مختلف سبک یا سنگین این جرثقیل با توجه به نیاز در محیط های کارگاهی استفاده می شود.

مزایا و معایب جرثقیل هیدرولیکی

مزایا:
- با صرف نیروی کم، جابجایی بارهای بسیار سنگین
- عملکرد نرم و روان
- ایمنی بالا و دقت قابل توجه در کنترل حرکات
معایب و ملاحظات
- تغییر ویسکوزیته روغن در دماهای بسیار بالا یا پایین
- هزینه نگهداری بالا
- ایجاد آلودگی محیطی و کاهش راندمان در صورت نشت روغن
- نیازمند سرویس و بازرسی دوره ای

جرثقیل زنجیری (Chain Hoist)

جرثقیل های زنجیری به کمک سیستم چرخ دنده ای نیروی لازم برای باربرداری را کاهش می دهد. انرژی لازم در این مدل از جرثقیل های کارگاهی به کمک برق یا نیروی دست تامین می شود.

مزایا و معایب جرثقیل زنجیری

مزایا:
- سبک و قابل حمل
- مناسب بارهای سبک و متوسط
- قیمت پایین و به صرفه
معایب و محدودیت ها:
- سرعت پایین در جابجایی و بلند کردن بار
- محدودیت بلند کردن بارهای سنگین

جمع‌بندی

جرثقیل های سقفی، دروازه ای، زنجیری، هیدرولیکی و بازویی اصلی ترین مدل های جرثقیل‌های کارگاهی هستند. هر یک از موارد بالا در قدرت، سرعت، هزینه نصب و راه اندازی با یکدیگر تفاوت دارند. بنابراین اگر قصد اجاره یا خرید جرثقیل را دارید حتما نسبت به اندازه وزن و حجم بارها، محدودیت فضای کار، مدت زمان لازم برای کار و مقدار بودجه خود آگاه باشید تا بتوانید بهترین و کارآمدترین نوع جرثقیل را انتخاب کنید. همچنین اگر برای انجام عملیات کارگاهی خود در فضاهای باز یا بسته به جرثقیل های سیار و ماشینی نیز احتیاج داشته باشید، شرکت سالیار به عنوان سازنده جرثقیل های پشت کامیونی آماده ارائه مشاوره به شما می باشد.